Betrouwbare ‘hondenmarktplaats’ moet malafide handel van puppyfabrieken bestrijden

Gepubliceerd op 16 januari 2020 om 21:52

Dierenbeschermers en hondenfokkers hebben de handen ineen geslagen om een ‘bonafide’ handelsplatform te creëren waar consumenten met een gerust hart ‘een gezonde en sociale hond’ kunnen aanschaffen. Ook importeurs van buitenlandse zwerfhonden, dierenartsen, onderwijsinstellingen en dierenspeciaalzaken doen mee aan het ambitieuze project FairDog.

Een van de initiatiefnemers is de Dierenbescherming die de plannen vandaag bekendmaakt. ‘Het is een veel gestelde, maar moeilijk te beantwoorden vraag: waar kan ik verantwoord een gezonde en gesocialiseerde – dus aan mensen gewende – hond aanschaffen?’, zegt programmamanager Piko Fieggen. ‘Want de wereld van de hondenhandel en -fokkerij is gecompliceerd en aan elke vorm kleven risico’s.’

Zo lijkt een rashondenfokker die is aangesloten bij de Raad van Beheer op Kynologisch Gebied (kortweg Raad van Beheer genoemd) een veilige keuze. Maar sommige rashonden kunnen ook te ver doorgefokt worden, zoals Engelse bulldogs die zo’n platte snuit hebben dat ze het bijna altijd benauwd hebben. Of Cavalier hondjes en chihuahua’s met zulke kleine koppies dat hun hersenen er nauwelijks inpassen, waardoor ze vaak last hebben van chronische ‘hoofdpijn’. Een stamboom hoeft niet altijd garant te staan voor kwaliteit en gezondheid: door inteelt kunnen erfelijke aandoeningen en afwijkingen op de loer liggen.

Buitenlandse zwerfhonden

Er zijn ook fokkers die honden van verschillende rassen in de kennel hebben. De Vereniging van Beroepsmatige Kennelhouders (VBK) vertegenwoordigt ongeveer twintig (grote) fokkers in Nederland. Zij stuiten vaak op de kritiek dat ze te groot zijn en te veel puppy’s aanbieden, waardoor de kwaliteit in twijfel wordt getrokken.

Een derde kanaal vormen de stichtingen die zwerfhonden uit het buitenland halen, zoals Spanje, Portugal of Griekenland. Dat gebeurt meestal met de beste bedoelingen, maar ook hieraan kleven risico’s, zoals de import van endemische ziekten (zoals hartwormen).

Elk jaar worden in Nederland naar schatting 150 duizend honden, voornamelijk puppy’s, verhandeld. De rashonden (36 duizend), VBK-honden (15 duizend) en buitenlandse zwerfhonden (15 duizend) zijn goed voor circa 66 duizend dieren. Dat betekent dat van grofweg 84 duizend honden niet bekend is waar ze vandaan komen.

Lopende-band-puppy’s 

Voor een klein deel zijn dat puppy’s die uit ‘gelegenheidsnestjes’ thuis bij gezinnen komen. Maar het grootste deel komt volgens de dierenbescherming uit de beruchte ‘puppyfabrieken’ in Oost-Europese landen als Hongarije, Roemenië, Tsjechië of Estland. ‘Daar liggen in donkere landbouwschuren 150 of 200 fokteven aan de lopende band puppy’s te baren’, aldus Fieggen. ‘Die worden na een aantal weken op de vrachtwagen naar Nederland gezet, vaak niet ingeënt en zeker niet gesocialiseerd, en hier door malafide handelaren op marktplaats.nl aangeboden.’

Het aantal honden in Nederland ligt al jaren tamelijk stabiel op 1,5 miljoen. Elk jaar sterft circa 10 procent, en komt er ook circa 10 procent bij via geboorte in Nederland of import uit het buitenland. Maar elk kanaal heeft zijn risico’s, de consumenten zien door de bomen het bos niet meer en door allerlei misstanden heeft de hondenhandel in het algemeen een slechte naam gekregen. Aan die cultuur van onduidelijkheid en schimmigheid moet FairDog een einde maken.

De deelnemende partners willen ‘een handelsplatform’ creëren waar de consument zich geen zorgen hoeft te maken over de kwaliteit van het aanbod. Want dat wordt ‘gecontroleerd en gewaarborgd’ aan de hand van kwaliteitscriteria voor zowel fokkers als importeurs van honden. ‘Het wordt een soort bonafide marktplaats voor honden’, aldus Fieggen. ‘Al noemen we het liever geen marktplaats, want die naam wordt toch te vaak in verband gebracht met malafide hondenhandel.’

Voorlichting

Op de website van FairDog zullen niet alleen honden worden aangeboden, maar zal ook voorlichting aan consumenten worden gegeven. De deelnemende partijen willen zich ook inspannen om een betere balans tussen vraag en aanbod te krijgen. ‘Dat betekent vooral dat we de bonafide, goede fokkerij van honden gaan stimuleren ’, aldus Fieggen.

De kern van het probleem is dat het aanbod van de bonafide fokkerij niet in verhouding staat tot de vraag naar honden. Die disbalans is nu slechts een extra aanmoediging voor malafide en illegale aanbieders uit binnen- en buitenland om in dat lucratieve gat te springen.

Voor het zover is, moet er nog veel werk worden verzet. De ontwikkeling van een bonafide hondenmarktplaats zal bijna vier jaar vergen, verwacht Fieggen. Eerst moeten voor iedereen acceptabele kwaliteitscriteria voor de fokkerij worden opgesteld. Dat wordt nog een hell of a job. Zo wordt de Raad van Beheer, de koepel van rashondenverenigingen, voor de vraag gesteld: welke rashonden zijn zo doorgefokt dat ze niet meer aan de gezondheids- of sociale normen kunnen voldoen?

Terug naar gezonde en sociale dieren

De Raad van Beheer ontkent niet dat er in het verleden weleens ‘het een en ander is scheef gegroeid’, zo zei directeur Rony Doedijns vorig jaar in een interview op de eigen website. Daarin roept hij rashondenfokkers ook op terug te gaan naar de basis: ‘Terug naar het fokken van gezonde, sociale dieren en stop met het fokken op overdreven raskenmerken.’

De Vereniging van Beroepsmatige Kennelhouders (VBK), een andere belangrijke deelnemer, staat positief tegenover het project, maar is eveneens voorzichtig. ‘FairDog is een avontuur dat we aangaan en ik hoop dat het de sector ten goede komt’, zegt VBK-voorzitter Wil Mennings, eigenaar van kennel De Hoeve in Valkenswaard.

Zijn eigen bedrijf ligt soms ook onder vuur in onlinediscussiefora van hondenbezitters. ‘Ze vinden ons te groot’, verzucht Mennings. ‘Maar juist omdat we zo groot zijn, kunnen we investeren en alle zorg bieden aan de honden.’ De VBK hoopt dat FairDog het slechte imago in de hondenhandel kan ombuigen. ‘Onze insteek is om meer duidelijkheid en transparantie te krijgen.’

 

Bron: Volkskrant